ÜNYENİN TARİHİ Ünye adı nerden geliyor: Ünye şehri bugünkü yerinde milâttan önce sekizinci yüzyılda Sinop'tan buraya gelen Miletoalılar tarafından kurulmuştur. Eski kaynaklarda Ünye adı " Oenea, Oney, Onea, Oenes, Oinonie, Ünyüs" gibi şekillerde yazılmıştır.Bu adların ortak kökeni Yunancada " İyi Şarap" anlamına gelir. Evliya Çelebi Ünye'nin Rum Pontos İmparatorlarından " Ünyes" tarafından kurulduğunu, adını buradan aldığını yazar. Tarihi eserler ve anıtlar: Ünye kalesi, Eski Mezarlar, Eski Ticaret Yolları, Tapınaklar ve Aynikola'dır. Kale, Ünye'nin 5 kilometre güneybatısında ortaçağdan kalmadır. On birinci ve on ikinci yüzyıllarda kullanılmıştır.Kalede bir su sarnıcı ve içeriden aşağıya dereye inen basamaklı yert altı geçidi vardır. Daha çok Veli bayraktar, Hüvellez, Sırma ve Tozkoparan çevrelerinde rastlanan eski mezarlar Bizans ve Yunan ilahlarının resimleriyle süslüdüre. İçleridne altın,demir, bakır ve taştan heykeller bulunmuştur. Ünye - Samsun, Ünye - Erbaa ve Ünye - Akkuş arasında eski yol ve köprü kalıntıları bulunmaktadır. Bunlar eski ticaret yollarının belirtileri sayılmaktadır
1833 yılında Samsun'a bağlı bir ilçe olmuş; 4 Nisan 1921 tarihinde 69 Sayılı Kanun'la Ordu iline bağlanmıştır. Bilinen en eski Belediye Reisleri'nden ilki Osmanlı Devri'nde Hacı Ali Kadızâde Ali Enver Kadı, Cumhuriyet Devri'nde Deli Ahmetzâde Emin Efendi'dir. İlk Kaymakam da 1919 - 1923 yılları arasında görev yapan
Recai GÜRELİ'dir.

******KRONOLOJİ******

MÖ 15. Binyıl: Ünye civarında ilk yerleşik hayat
MÖ 2000: Kaşkalar ve Hititler
MÖ 1200: Kaşkalar ve Hititlerin sonu
MÖ 12.-9. yüzyıllar: Hitit bakiyeleri ile Asya kaynaklı kavimlerin bir devlet yapısı olmadan yaşaması
MÖ 9.-8. yüzyıl: İskit hakimiyeti
MÖ 8. yüzyıl: Khalibler
MÖ 750 civarı: Milet'li denizciler tarafından Ünye şehrinin kuruluşu
MÖ 550: Pers İmparatorluğunun bütün Anadolu ile beraber Ünye civarına da hakim oluşu
MÖ 331: İskender İmparatorluğu
MÖ: 280: Pontus devleti
MÖ 63: Roma hakimiyeti
MS 395: Bizans hakimiyeti
1080: Büyük Selçuklu Devletinin tüm Anadolu'ya hakim olması
1100: Danişmendliler
1178: Anadolu Selçukluları
1243: Moğol İstilası
1290: Canik beyliklerinin ortaya çıkması
1346: Ünye'nin Hacı Emir Bey tarafından nihâî olarak alınması
1380: Canik beyliklerinin Kadı Burhaneddin'e tâbî olması
1398: Canik beyliklerinin Osmanlılara tâbî olması
1461: Hacıemir Beyliğinin sonu, Ünye ve çevresinn doğrudan Osmanlı hakimiyetine girmesi 16. yüzyılın ikinci yarısı: Canik bölgesinde suhte hareketleri 1640: Evliya Çelebi'nin Ünye ziyareti 17. ve 18. yüzyıllar: Ünye'nin Anadolu'nun Karadeniz sahilindeki en önemli limanı oluşu
1762-1809: Canik bölgesinde âyanların nüfuz kazanması
1877: Doksanüç Harbi ve Ruslardan kaçan Müslüman muhacirlerin Ünye'ye yerleşmesi
1893: Ünye çevresinde kolera salgını
1900: Ünye çevresinde eşkıyalık hareketleri
1914: Seferberlik (Birinci Dünya Savaşı)
1914-1922: Canik bölgesinde Rum ve Ermeni çetelerinin faaliyetleri
1916: Rus savaş gemilerinin Ünye'yi bombalaması
1918: Ünye ve çevresinde sıtma salgını
1920: Ordu'nun il yapılarak Ünye ve Fatsa'nın bu ile bağlanması
1923: Cumhuriyetin ilanı
1954: Karakuş nahiyesinin Ünye'den ayrılarak Akkuş adıyla ilçe olması
1990: İkizce ve Çaybaşı'nın Ünye'den ayrılarak ilçe olması
2000: Bugün...